Het nieuwe werken

Wat is het nieuwe werken?

Het Nieuwe Werken is een begrip dat vele ladingen dekt. Bill Gates wordt gezien als een van de grondleggers van het concept. In zijn whitepaper 'The New World of Work' (2005) schetste hij enkele markante veranderingen die we konden verwachten gedurende de komende tien jaar in onze werkomgevingen. Ondertussen liggen die tien jaar achter ons en blijkt Bill Gates op vele punten gelijk te halen.

We halen een van Gates' stellingen aan die ondertussen tot onze alledaagse realiteit is doorgedrongen: gedeelde werkplekken zullen populair worden. Dankzij tools om de workflow te verbeteren en medewerkers overal ter wereld met elkaar te verbinden zullen opstellingen zoals open kantoren de norm worden. Werken op afstand zal mainstream worden waardoor mensen hun job en privéleven beter op elkaar kunnen afstemmen.

Een andere bekende en veel gehanteerde definitie is die van Dik Bijl, auteur van het boek 'Het Nieuwe Werken' (2007): "Het Nieuwe Werken is een visie waarbij recente ontwikkelingen in de informatietechnologie als aanjager gelden voor een beter(e) inrichting en bestuur van het kenniswerk. Het gaat om vernieuwing van de fysieke werkplek(ken), de organisatiestructuur en -cultuur, de managementstijl en niet te vergeten de mentaliteit van de kenniswerker en zijn manager."

Dik Bijl spreekt hier over kenniswerk, maar je mag dit ondertussen zeker ruimer stellen en betrekken op alle beroepen in de dienstverlening. 

Eenvoudig gezegd komt het Nieuwe Werken neer op een nieuwe manier van samenwerken. De technologische vooruitgang zorgt voor uitgebreide mogelijkheden. Werkuren en werkomgeving worden zo georganiseerd dat medewerkers hun job kunnen uitoefenen wanneer ze het meest productief zijn en in omgevingen waarin ze het efficiëntst werken. Twee aspecten komen hier op de voorgrond: het belang van technologie en flexibiliteit.

Technologie als katalysator

Je moet technologie in dit kader zo breed mogelijk zien. Het gaat van goed functionerende informatietechnologie zoals bijvoorbeeld chatten tot de perfect ingerichte werkruimte waarvan een in hoogte verstelbaar werkstation een onderdeel kan zijn. Deze technologische toepassingen hebben als doel het werk zo makkelijk mogelijk te maken. Denk maar aan softwarepakketten die iedereen binnen het bedrijf toegang geven tot de nodige informatie waar en wanneer ze willen, op kantoor, thuis of onderweg naar een klant.

Flexibiliteit troef

Medewerkers die de vrijheid krijgen om te kiezen waar ze werken, zijn productiever. Op kantoor kunnen ze hun werkruimte volledig aanpassen en thuis gaan ze in het comfort van hun eigen huis aan de slag. Om de flexibiliteit nog te verhogen, kan je als bedrijf specifieke ruimtes inrichten. Denk aan een creatieve brainstorm room of een state-of-the-art vergaderzaal die uitgerust is met de juiste tools.

Impact op de kantoorinrichting

Verschillende bedrijven hebben hun werkomgevingen ondertussen ingericht volgens de filosofie van het Nieuwe Werken. Markant hierbij is dat de werkomgeving een bredere functie krijgt. Er ontstaan verschillende soorten werkruimtes zoals bijvoorbeeld concentratiewerkplekken waar een medewerker zich kan afzonderen, teamwerkplekken waar een probleem in teamverband kan aangepakt worden, een ontspanningsruimte waar werknemers even kunnen opladen om er later terug in te vliegen. Belangrijk binnen het concept van het Nieuwe Werken is dat er rekening gehouden wordt met het feit dat medewerkers elkaar in een ongedwongen sfeer kunnen ontmoeten. Een koffiehoek, een kantoortuin en andere ontspanningsruimtes kunnen die sfeer stimuleren. Op die manier wordt het kantoor een plek om elkaar te ontmoeten.

Beweeg!

Op een ander niveau binnen deze ruimtes vraagt ook de individuele werkplek de nodige aandacht. De gemiddelde kantoormedewerker zit ettelijke uren aan zijn bureau. De statistieken liegen er niet om: lage rugpijn is de vaakst voorkomende chronische aandoening en onderzoek wijst uit dat lage rugpijn heel vaak te wijten is aan te weinig beweging. Twee mensen op drie hebben er ooit last van en het is dan ook een van de belangrijkste redenen voor werkverzuim.

Het komt erop neer dat ons lichaam gemaakt is om te bewegen. Om goed te zijn, zou je elk halfuur eens moeten rechtstaan en wat rondlopen. Al je dat in het achterhoofd houdt, dan ligt de keuze voor dynamische kantoren met zit sta meubilair voor de hand. Een zit sta meubel is de perfecte tool om een ergonomische werkhouding aan te houden. Het is ideaal voor elke kantoormedewerker, maar kan ook in de vergaderzaal tot zijn recht komen. Het is trouwens bewezen dat staand vergaderen de focus vergroot en dus sneller resultaat oplevert. 

Bovendien garandeert een comfortabele werkhouding meer werkplezier en dat resulteert dan weer in meer efficiëntie en een hogere productiviteit. Alleen maar argumenten pro zit sta kantoormeubelen dus.

Het Nieuwe Werken in de praktijk?

Waar een werkplek vroeger ingericht werd met oog op de functie wordt een hedendaags kantoor ingericht met de focus op de activiteit. De muren in kantoren worden gesloopt om er open office landschappen van te maken. In die zogenaamde landschapsbureaus worden meubels geplaatst om te werken of te overleggen. Denk maar aan zit sta meubelen en ontmoetingsruimtes zoals de koffiehoek. Desktops moeten wijken voor laptops en tablets.

Ook de overheid spring op de kar. De Vlaamse Overheid startte 15 jaar geleden met het invoeren van de principes van het Nieuwe Werken vanuit een zoektocht naar besparen op dure kantoorruimte. Ondertussen is dit proces nog steeds aan de gang. Het begon met de vraag hoe ambtenaren optimaal kunnen functioneren in de digitale netwerkmaatschappij waar kennis delen en beheren cruciaal is. Principes zoals diversiteit van werkplekken, afstemmen van de inrichting van de werkplek op de activiteit die er plaatsvindt, geen vaste werkplekken toekennen aan individuele medewerkers, thuiswerken en werken vanuit satellietkantoren hebben als doel meer werkcomfort te creëren op minder oppervlakte, wat zich uiteraard onmiddellijk vertaalt in een kostenbesparing.

De medewerkers komen twee tot vier keer per week naar Brussel om elkaar te ontmoeten, te overleggen en te vergaderen. Het denkwerk en praktische werk kan ook op een andere plek. Dat kiezen ze zelf. De kantoren zijn ingericht zoals een open office. De medewerker plugt in waar hij wil en vaste werkplekken zijn er bijna niet meer. Voor geconcentreerd werk hebben ze afgesloten ruimtes - zogenaamde 'cockpits' - en vergaderen gebeurt in een aangepast kader: op barkrukken, in lounge zetels of in een hightech vergaderzaal, telkens in functie van het overleg.

Een mindset met blik op de toekomst

Het Nieuwe Werken vraagt een gedragsverandering van zowel de werknemer als de werkgever. De werkgever of leidinggevende moet vertrouwen geven aan de medewerker, want die is minder vaak aanwezig op zijn werkplek en bijgevolg is het minder makkelijk om toezicht te houden. De manager zal moeten sturen op resultaten en minder op aanwezigheid. De werknemer zal moeten wennen aan het feit dat hij geen vaste werkplek en geen vaste werktijden meer heeft. Zijn collega's zal hij moeten opzoeken in functie van de actuele taak en de plek waar iedereen elkaar ontmoet zal ook afhankelijk zijn van de aard van het werk op dat moment. Van het Nieuwe Werken een succes maken, vraagt zeker een inspanning, maar je krijgt er zoveel voor terug!